Laden...

Energie

Zon op het dak, wind in de molen. Dat geeft energie die ook anderen inspireert.

Lees verder

Meer duurzame energie opwekken dan je zelf nodig hebt. Met die ambitie als uitgangspunt neemt de Amsterdam ArenA tal van maatregelen. En niet de minste. Zoals een dak vol zonnepanelen.

Maar ook maatregelen als het gebruik van duurzame warmte en koude en zon en wind, passen binnen een van de pijlers van ons duurzaamheidsprogramma: energie. Energie is een ruim begrip, dat enerzijds in kilowatts en anderzijds in enthousiasme en inspiratie kan worden uitgedrukt.

Het afgelopen verslagjaar was een jaar vol energie, waarin de Amsterdam ArenA een aantal ambitieuze plannen realiseerde. Die plannen leverden niet alleen schone energie op, maar brachten vooral ook inspiratie voor de omgeving.

Vol Energie:

Een dak dat energie geeft

Op een van de langste dagen van het jaar – 20 juni 2014 – nam de Amsterdam ArenA met trots haar zonnedak in gebruik. Die dag wekten de 4.178 panelen naar schatting 7.500 kWh schone energie op. Daarmee kwam de ambitie van de ArenA om een klimaatneutraal stadion te zijn een flinke stap dichterbij.

“Ik ben buitengewoon trots op dit bijzondere moment”, zegt Henk van Raan, projectdirecteur van het duurzaamheidsprogramma van de Amsterdam ArenA. “Het was een lange weg om dit voor elkaar te krijgen, maar het is gelukt!”

Gezonde business case

De wens om het niet-beweegbare deel van het dak te voorzien van zonnepanelen bestond al langer. “Maar een gezonde business case bleef lange tijd lastig. Het project is gefinancierd door het Amsterdams Klimaat & Energiefonds (AKEF) en het Amsterdams Investeringsfonds (AIF). Dat bracht het zonnedak een stuk dichterbij. Toekenning van onze SDE-subsidieaanvraag maakte de terugverdientijd reëel. En dankzij de scherpe inkoop van Green Deal-partner Nuon kon de installatie uiteindelijk op 26 maart 2014 beginnen.”

Zichtbaarheid geeft energie

Een tastbaar resultaat na vele jaren voorbereiding was hoog nodig, vertelt Van Raan. “We hebben de afgelopen jaren vele maatregelen genomen, waarvan de meeste echter niet direct zichtbaar waren. De komst van het zonnedak maakt onze inspanningen echt zichtbaar.” Nu merkt Van Raan dat het zonnedak niet alleen kilowatts genereert, maar ook figuurlijk flink veel energie oplevert. “De impact is enorm. Ik krijg elke week wel een telefoontje met de vraag hoe we het voor elkaar hebben gekregen. Onze kennis en ervaring willen we dan ook inzetten om Zuidoost te verduurzamen. Op het zogenaamde Captains Dinner met grote bedrijven uit de regio werd deze ambitie door iedereen toegejuicht. En met een bezoek aan China’s grootste zonnepanelenproducent, onderdeel van de Amsterdamse handelsmissie naar China eind 2014, hopen we verdere stappen te nemen om zonne-energie voor ons gehele stadsdeel dichterbij te brengen.”


“Het is fantastisch dat we ons zonnedak gerealiseerd hebben. Het levert een grote bijdrage aan onze duurzaamheidsdoelstellingen en laat zien dat we geen loze beloftes doen. We komen ze ook na.”
— Henk Markerink, CEO van de Amsterdam ArenA
“De gemeente is blij dat zij de ArenA heeft kunnen helpen haar ambities te verwezenlijken. De installatie draagt bij aan CO2-reductie en een innovatievere stad, en inspireert andere bedrijven en bewoners om ook hun eigen energieproject te starten. De gemeente Amsterdam is uitgeroepen tot Solar City 2014. Het grote, in het oog springende zonnesysteem op de ArenA levert hieraan een belangrijke bijdrage. Met dit project wordt Amsterdam duurzamer en toekomstbestendiger en dat juich ik van harte toe.”
— Abdeluheb Choho, wethouder Duurzaamheid

100 % duurzame elektriciteit

Jaarlijks produceert het ArenA-zonnedak ongeveer 930.000 kWh elektriciteit. Daarmee voorkomen de panelen de uitstoot van 430 ton CO2, evenveel als 180 auto’s jaarlijks uitstoten. Het dak produceert genoeg energie om te voorzien in ongeveer 10 procent van de energiebehoefte van het stadion. De installatie is in opdracht van de ArenA gerealiseerd door hoofdaannemer Nuon, in samenwerking met Oskomera, BAM en Arcadis. Het project is gefinancierd door het Amsterdams Klimaat en Energiefonds en het Amsterdams Investeringsfonds. De overige benodigde energie wordt sinds januari 2014 overigens ook duurzaam opgewekt: door Nederlandse wind.

“ArenA is ook voor Nuon een mooie showcase”

“ArenA is ook voor Nuon een mooie showcase”

Sinds 1 januari 2014 neemt de Amsterdam ArenA naast stadswarmte en -koude ook windenergie af van Nuon. De stroom is afkomstig van windmolenpark Oudendijk, niet ver van Amsterdam. Het liefst had de ArenA een windmolen pal naast het stadion geplaatst. Die vraag naar 100% Hollandse wind is een trend, vertelt Peter Smink, CEO van Nuon. “Met park Oudendijk voldoen we aan die wens. De ArenA is voor ons dan ook een prachtige best practice.”

“De wens van organisaties om zich te onderscheiden met duurzaamheid, zoals de ArenA doet, zien we steeds breder in de markt. Kijk naar datacenters, hotels of Schiphol”, vertelt Smink. “De ArenA is een van de koplopers en voor ons een mooi demonstratieproject. Vooral om te laten zien hoe we diverse technieken en mogelijkheden kunnen combineren: van zonne-energie en stadswarmte en -koude tot windenergie. Voor ons als Nuon zit daar ook de meerwaarde: goed luisteren naar de vraag en vervolgens kijken hoe je dat binnen de kaders zo goed mogelijk kan realiseren. Zo is destijds ook onze samenwerking met de ArenA begonnen.”

Zo lokaal als mogelijk

Smink begrijpt de wens van de ArenA wel om een eigen windmolen bij het stadion te hebben. “Het liefst wek je immers eigen energie op via je eigen molen en eigen panelen. Dat vergroot de betrokkenheid en je kunt je er goed mee profileren. Maar in Nederland kan er met windmolens op land, zeker in de gebouwde omgeving, niet zo veel. Dus hebben we met de ArenA gezocht naar andere mogelijkheden om toch aan de wens te voldoen. Nu dus via een afname van energie via ons windmolenpark in Oudendijk.”

Vraag versus capaciteit

Een heel specifieke vraag naar een bepaalde soort energie: Nuon krijgt ‘m steeds vaker. Smink: “Zo willen veel bedrijven alléén maar Nederlandse windenergie. Helaas kunnen we daar maar heel beperkt in voorzien, omdat de vraag harder groeit dan de capaciteit. En elk megawattuur aan in Nederland opgewekte energie kunnen we toch echt maar één keer verkopen. Los daarvan moeten we ook in de energiebehoefte voorzien als het niet waait en moet de geboden oplossing voor de klant ook financieel haalbaar zijn. Daarin proberen we zo goed mogelijk te adviseren.”

Altijd vooruit kijken

Als Green Deal-partner van de ArenA doet Nuon meer dan alleen een oplossing aanreiken en installeren. “We kijken voortdurend naar nieuwe mogelijkheden om een volgende verbeterstap te zetten. Ook betrekken we meer bedrijven rondom de ArenA bij het verduurzamen. Duurzaamheid is immers een prima manier om je als bedrijf en als gebied op de kaart te zetten. Daaraan leveren we als Nuon graag onze bijdrage.”

Monitoring en gedrag: energiebesparing in de ArenA Business Club

Van monitoring en gedrag naar besparing

De ArenA Business Club – het hoofdgebouw van de Amsterdam ArenA – is voorzien van een geavanceerd gebouwbeheersysteem dat toeziet op energie-efficiency. Medewerkers krijgen inzicht in het verbruik via dynamische displays. Door medewerkers meer bewust te maken en te sturen op gedrag, wil de ArenA het energieverbruik nog verder verlagen. Afgelopen jaar is het systeem geperfectioneerd.

“Energiebesparing vergt continue aandacht”, benadrukt Henk van Raan van de Amsterdam ArenA. “Zelfs met een geavanceerd systeem dat is uitgerust met tal van sensoren is het zaak voortdurend te kijken naar verbeterkansen. Besparen begint bij monitoren.”

Van beheer naar beheersing

Daarom hield de ArenA het afgelopen jaar het energieverbruik van de ArenA Business Club nauwlettend in de gaten. “Twee keer per dag krijgen we een rapportage van de installaties. Daarmee zien we of we inderdaad bezig zijn met besparing of juist kansen laten liggen. Die monitoring stelt ons in staat nog beter te sturen. En omdat we meer data opbouwen, lukt dat steeds beter. We zetten goede stappen om van beheer naar beheersing te komen. Afgelopen jaar was ons elektriciteitsverbruik bijvoorbeeld zo’n 350.000 kWh lager dan het jaar daarvoor.”

Mensenwerk

Sensoren voorkomen dat ruimtes die niet in gebruik zijn, toch stroom verbruiken. Maar besparing blijft mensenwerk, vertelt Van Raan. “Natuurlijk is er nog steeds een lichtknop. Bij de stadionverlichting, bijvoorbeeld, bepalen wij of die twee uur voor een wedstrijd aangaat, of slechts anderhalf uur. Die bespaarkansen hangen samen met onder meer de veiligheidsregels, maar het is aan ons om in overleg met de gebruiker daarin een goede balans te vinden.”

Bewustwording en gedrag

Omdat besparen dus deels mensenwerk is, geeft de ArenA medewerkers via zogenoemde dynamische displays actueel inzicht in de energiehuishouding. “Via die schermen maken we elkaar ervan bewust wat we opwekken en verbruiken. Dat inzicht heeft een positief effect op het gedrag. Ook onze klanten laten we op die manier zien dat duurzaamheid voor ons vanzelfsprekend is”, besluit Van Raan.

Energie in cijfers

Energieverbruik & CO2-uitstoot

Gasverbruik

Totaal verbruik stadswarmte

Totaal verbruik stadskoude

English website